Lý thuyết vovinam việt-võ-đạo
Thi lên hoàng đai đệ II cấp
I. CÁC CÂU HỎI VỀ NẾP SỐNG VOVINAM VIỆT VÕ ÐẠO
Hỏi 1: Lẽ sống là gì ? Tại sao môn sinh Vovinam Việt-Võ-Ðạo cần có lẽ sống? Lẽ sống đòi hỏi ở người môn sinh những gì?
Ðáp: Lẽ sống là mục đích cao đẹp hướng dẫn cuộc sống con người, đem lại giá trị cho sự sống và làm cho sự sống trở nên có ý nghĩa (Lẽ: Lý, lý tưởng). Vì môn sinh Vovinam Việt-Võ-Ðạo là những người có tâm hồn nhiệt thành quả cảm, thân thể đanh thép vững chắc, sức lực mạnh mẽ dẻo dai, có đầy đủ khả năng tự vệ và tấn công khi cần tới,nếu không có lẽ sống làm tiêu hướng sinh hoạt thì chúng ta sẽ trở thành những con người “quá khổ”, không hoà mình được với mọi người, thích ứng được với hoàn cảnh.
Lẽ sống đòi hỏi người môn sinh một nhân sinh quan đứng đắn, rõ rệt với một lối sống, nếp sống và cách nhìn mình, nhìn người, nhìn việc. Nếu gặp thử thách, môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo dám đương đầu với mọi trở ngại để thực thi nhân sinh quan. Trong trường hợp hoàn toàn bất lợi, thua thiệt về vật chất mà chỉ nhằm mục đích chứng tỏ sự phong phú, vững chắc về đời sống tinh thần, môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo phải vượt được lên những hơn-thua-thành-bại trong cuộc sống, để Chứng tỏ phẩm cách cao quý.
Hỏi 2: Giá trị hơn-thua-thành-bại trong cuộc sống có tuyệt đối không? Hãy giải thích và chứng minh?
Ðáp: Không. Sư hơn-thua-thành bại trong cuộc sống chỉ có giá trị tương đối trong một khoảng không gian và thời gian hữu hạn nào đó mà thôi. Như chuyện 2 võ sĩ tranh đấu ở trên võ đài, sự hơn- thua-thành-bại được diễn ra trước nhận xét của khán giả, thế mà vẫn chưa phải là tuyệt đối. Vì có võ sĩ vô địch nào không nếm hơn một lần thất bại trong cuộc đời võ sĩ của anh ta ? và có võ sĩ tầm thường nào lại không một lần thắng trên võ đài ? (nên tìm vài ví dụ cụ thể độc đáo trong đời sống, như: những hơn-thua-thành-bại về kinh tế, thương mại, nghề nghiệp và bản thân).
Hỏi 3: Nhân sinh quan của môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo được biểu thị bằng gì? Hãy kể ra?
Ðáp: Nhân sinh quan của môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo được biểu thị bằng bốn danh từ đơn giản dị: Thần-Thân-Luân-và Cần.
Thần tức giá trị tinh thần.
Thân thức giá trị thân thể.
Luân thức giá trị luân lý.
Cần tức giá trị cần lao.
Hỏi 4: Về giá trị tinh thần, môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo phải chứng tỏ ra sao?
Ðáp: Phải chứng tỏ được tâm hồn phong phú, khoáng dạt, biết trọng danh dự hơn mạng sống, không bao giờ để cho tình, tiền, quyền thế lung lạc, khống chế, bằng cách luôn luôn tu dưỡng để làm chủ được tình cảm, cảm xúc và ước vọng, luôn luôn trau dồi học hỏi để trở thành người sáng suốt đa năng, đa hiệu, kiên quyết hành động và biết khai thác mọi tiềm năng trong con người của mình ứng dụng vào đời sống.
Hỏi 5: Sức mạnh của thân thể có giá trị ra sao? Muốn bảo vệ và phát huy giá trị sức mạnh của thân thể, ta phải làm gì?
Ðáp: Sức mạnh của thân thể Là điều kiện tiên quyết để tranh thắng trong các cuộc đụng độ và tạo được thành công trong đời sống. Những bậc anh hùng, lương tướng muốn thành công đều phải biết bảo vệ giá trị sức mạnh của thân thể. Sức mạnh của thân thể còn một có giá trị đặc biệt nữa là bảo đảm cho tâm hồn thư thái, hàm dưỡng chí khí, nghị lực tăng tiến, dồi dào. Muốn bảo vệ và phát huy giá trị sức mạnh của thân thể, phải thực hiện hai châm ngôn:
Ðiều độ (ăn ngủ, làm việc, giải trí), chuyên cần khổ luyện.
Hỏi: 6 Về giá trị luân lý, môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo phải có bổn phận ra sao?
Ðáp: Phải có bổn phận tô bồi thêm cho đời sống xã hội mỗi ngày một tốt đẹp hơn, nhân loại được nhân ái hơn, quốc gia được hưng thịnh hơn, và con người có tinh thần võ đạo hơn.
Hỏi 7: Giá trị cần lao được suy diễn ra saỏ Có sự thành công lớn lao nào mà không phải trả giá bằng sự cần lao?
Ðáp: Cần lao là một giá trị tổng hợp, đúc kết cả ba giá trị trên.
Thiếu cần lao, mọi sự việc, mọi giá trị sẽ trở nên vô nghĩa, hão huyền, ảo tưởng. Lịch sử và những điều tai nghe mắt thấy xung quanh đã chứng tỏ những kẻ không đổ mồ hôi chỉ nhờ ở thủ đoạn, gian kế mà gặt hái thành công thì thành công đó cũng không sao tồn tại lâu bền. Triều đạo nào không mất nhiều công khai sáng, cũng chỉ oanh liệt trong thời gian ngắn ngủi.
Trong cuộc sống không có sự thành công nào mà lại không trả giá. Ngay trong lạc cảnh “địa đàng” mà ông Adam và bà Eva - được coi là tổ tiên loài người - sống ở đó vẫn phải chứng tỏ cần lao của mình. Ðó là sứ mạng “Trồng cây và giử vườn.”
Hỏi 8: Quan niệm về Dũng và Nhân của môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo ra sao? Thế nào là Thường Dũng? Ðại dũng?
Ðáp: Môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo quan niệm “Dũng” và “Nhân” phải đi đôi với nhau vì có “Nhân” thì “Dũng” mới không trở thành tàn bạo độc ác, và có “Dũng” thì “Nhân” mới không trở thành nhu nhược yếu hèn.
Thường Dũng là cái Dũng do hoàn cảnh tạo nên, do đỏm lược coi nhẹ sinh tử, đương đầu với mọi khó khăn nguy hiểm, nhằm giải quyết những vấn về giai đoạn.
Ðại Dũng là cái Dũng vượt lên mọi hoàn cảnh, lúc nào cũng ung dung thông suốt, kiên trì phấn đấu trong cả đời người.
Hỏi 9: Trong đời sống, môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo cần ứng dụng Thường Dũng hay Ðại Dũng?
Ðáp: Tùy trường hợp mà ứng dụng, không thể cứng nhắc trong một kuôn mẫu cố định. Chúng ta cần thường dũng, vì thường dũng giúp chúng ta đương đầu với hoàn cảnh để biểu lộ cái hùng khí của con người Vovinam Việt Võ Ðạo và giải quyết cấp thời những khó khăn trở ngại. Nhưng chúng ta cũng cần dại dũng, vì đại Dũng giúp chúng ta rèn luyện nghị lực, tinh thần và đức độ đến mức siêu khoáng, có thể an nhiên trước mọi hoàn cảnh, mọi thành bại, vượt trên mọi niềm ưu tư, vui thoả hoặc tự ái giai đoạn để Mà nhìn suốt cả con đường của kiếp người ngõ hầu biết mình phải sống ra sao, phải làm gì cho tương lai, cho đại nghĩa.
Hỏi 10: Một người mang hoài bảo lớn lao, ước vọng những sự nghiệp phi thường nhưng không quan tâm tới những việc nhỏ nhặt thường nhật, thiếu chuyên nhất trong vấn đề hành xử; trái lại luôn luôn khôn ngoan với thái độ đứng giữa để dễ liệu chiều thay đổi thì đã ứng dụng đức thường dũng hay đại dũng ?
Ðáp: Ðó chỉ là thái dộ cầu an, vụ lợi của kẻ hoạt đầu. Vì dầu là thường dũng hay dại dũng cũng đều phải được nãy sinh từ những việc nhỏ tích lũy hàng ngày (như dậy sớm, chuyên cần, nhẩn nhịn ...) chớ không khởi từ những việc lớn. Một người thiếu chuyên nhất, không có quan niệm sống rõ rệt, làm việc gì cũng chóng chán hay thay dổi, thiếu nghị lực và kiên trì chịu đựng, mà lại khôn ngoan với thái độ đứng giữa chỉ là kẻ hoạt đầu làm sao có thể ứng dụng được đức dũng vào trong đời sống.
Hỏi 11: Ðức Dũng của môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo được thể hiện bằng mấy dức tính? hãy kể ra?
Ðáp: Bằng 4 đức tính:
Tự chủ
tự thắng
Cương trực
Tận tụy với nghĩa vụ
Hỏi 12: Muốn có đức tính tự chủ, phải rèn luyện ra sao ?
Ðáp: Muốn có đức tự chủ, chúng ta phải luôn luôn bình tỉnh trước mọi biến động của ngoại cảnh. Luôn luôn khai triển nội tâm, luyện ngũ quan cho thật bén nhạy và làm chủ được sự bén nhạy đó. Sau hết, luyện thần khí cho được ung dung thanh thản, không cầu cạnh ước ao gì cả.
Hỏi 13: Phải làm sao để có đức tự thắng?
Ðáp: Kiên nhẩn nghe từ những điều chưa biết đến những điều đã biết, nghe cả những điều phải lẫn những điều trái để Hiểu rõ nguyện vọng của ngươi, để Tập thói quen tôn trọng và nghĩ tới người.
Kiên nhẩn học hỏi ở mọi người trong mọi trường hợp, liên tục trong đời sống. Kiên nhẫn trong việc xử thế, là gặp trường hợp bị xử bất công, thô vụng, lầm lẫn, chúng ta vẫn kiềm chế được tính nóng nảy hiếu thắng, vẫn ung dung hoà nhã với tinh thần thông cảm hoà giải, không tức khí, nổi quạu, “ăn miếng trả miếng”, tùy hứng.
Kiên nhẫn hành động sẽ giúp chúng ta vượt được mọi khó khăn trở ngại, thắng phục được những thất bại trên đường đời, nhất là khi mới vào đời, để đạt được thành công cuối cùng.
Hỏi 14: Chúng ta phải hiểu về đức cương trực ra sao?
Ðáp: Chúng ta phải hiểu: Cương là cương quyết trong tinh thần, hoà nhã ngoài thái độ; trực là ngay thẳng một cách tế nhị, chớ không phải là tính cứng cỏi, thô lỗ của kẻ thất phu và sự ngay thẳng của người điên khùng. Không có sự cương quyết nào vững chắc bằng sự cương quyết trong tinh thần. Khi tinh thần đã nhất quyết rồi thái độ phải tỏ ra ôn hoà, nhu nhã. Chính thái độ nhu nhã đó đã nói lên sự quyết tâm đến cùng tột. Người cương quyết phải là người có ý thức vững chắc rằng mình nên nghĩ gì, phải làm gì, và khi đã quyết đoán, là quyết tâm theo đuổi chí hướng của mình đến cùng.
Ngay thẳng là một đức tính được mọi người cảm mến, nhưng không cùng nghĩa với chất phác: “thẳng ruột ngựa”, “có sao nói vậy”. Ngay thẳng cứng nhắc sẽ làm mọi người phiền lòng phật ý, và khiến mình luôn luôn bị thua thiệt, thất bại. Phải ngay thẳng một cách linh động, khéo léo, không bao giờ được dối trá nhưng cũng không nên thật thà lố bịch, nói hết những điều không đáng nói, gây xáo trộn, thất vọng cho người. Ðó là ngay thẳng một cách tế nhị.
Hỏi 15: Thế nào là tận tụy với nghĩa vụ? Phải tận tụy tới mức độ nào? Hãy đơn cử thí dụ?
Ðáp: Tận tụy với nbghĩa vụ là phải hết lòng gắng sức, tận dụng mọi khả năng của mình thực hiện nghĩa vụ bằng được, dầu có hy sinh tánh mạng, song phải hy sinh đúng chổ đúng lúc, trong phạm vi trách nhiệm của mình. Nếu ngoài phạm vi trách nhiệm của mình mà cứ nhắm mắt hy sinh thì chỉ là người bất trí, thiếu sáng suốt, không thông tình đạt lý, không quán triệt công nghĩa khác với tư ân, tư lợi.
Ví dụ: Khi dược người hiểu rõ khả năng của ta, tín cẩn trọng dụng ta, thì ta phải hết lòng tận tụy với công việc mà người đó trao phó, còn đấy chỉ là âm mưu mua chuộc, trí tráo bất minh để giành tư lợi thì ta không thể tận tụy hy sinh mù quáng được. (có thể kể chuyện: Dự Nhượng làm gia thần của nhà Phạm Thi, khi nhà Phạm Thị bị nhà Trí Thị chu diệt, Dự Nhượng theo phò ngay chủ mới, nhưng khi Trí Bá (người chủ sau) bị Triệu Vô Ttuất giết thì dự Nhượng quyết hy sinh mạng sống báo thù cho chủ. Hoặc chuyện Cao Sài và Tử Lộ, môn đệ Ðức Khổng Tử, cùng làm đại phu nước Vệ, khi nước Vệ có biến loạn, anh em tranh chấp ngôi nhau, Cao Sài vì thấu hiểu đại nghĩa quốc gia nên đã bảo toàn mạng sống, còn Tử Lộ câu nệ tiểu tiết đành chết thảm.
Hỏi 16: Ðức Nhân và Ðạo Nhân khác nhau như thế nào?
Ðáp: Ðức Nhân là một đức tính tự nhiên của con người.
Ðạo Nhân là sự hệ thống hóa và hướng dẫn đức tính tự nhiên ấy vào hành động, xử thế.
Hỏi 17: Ðạo Nhân của môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo ra sao? Có phải vì người đối xử tốt mà ta tốt với họ không? Nếu họ đối xử xấu thì ta phải thế nào?
Ðáp: Ðạo Nhân của môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo là: Thương yêu người trên tinh thần thượng võ, thể hiện bằng hành động cụ thể, bao dung tha thứ, song phải luôn luôn đặt dưới sự hướng dẫn của trí tuệ, có lúc nên khoan, có lúc nên mau, có lúc cần tích cực chia sớt đau thương, tận tình giúp đỡ, có lúc phải bộc trực cản ngăn, cảnh cáo để cảm hóa. Khi thể hiện đạo nhân, môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo cần chú trọng tới kết quả tốt đẹp đem lại cho người chớ không vì lời khen ngợi và sự nhớ ơn. Do đó đã làm cho đời sống của chúng ta có ý vị, chúng ta sống với sự yên tỉnh thoải mái của tâm hồn, với nguồn sống vô biên của Chân-Thiện-Mỹ.
Hỏi 18: Cách Mạng Tâm Thân là gì?
Ðáp: Cách: thay đổi
Mạng: Ðời sống của con người, sứ mạng trời phó cho con người
Tâm: Tâm hồn
Thân: Thân thể
Cách mạng tâm thân: Thay đổi toàn diện con người về hai phần tâm hồn lẫn thể xác. Muốn thế môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo phải rèn luyện.
A. Về Tâm: Có một quan niệm sống vững vàng, một ý thức cách mạng đứng đắng, một lòng yêu thương dân tộc và nhân loại vô bờ bến. Một tinh thần quật cường, một nghị lực sung mãn, ý thức được trách nhiệm làm người trước xã hộị nhân quần.
B. Về Thân: Có một sức lực mạnh mẽ, dẽo dai, có đầy đủ khả năng và kỹ thuật tự vệ hoặc tấn công, khi cần đến, để Chịu đựng và gánh vác được nặng nhọc. Vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Cuộc cách mạng tâm thân của môn phái Vovinam chú trọng tới việc thay đổi nếp sống, thay đổi những tập tục lỗi thời để cải tiến con người toàn diện, nên chỉ nghĩ tới sự sống, sự nuôi dưỡng và xây dựng toàn diện cho con người, chứ không bị ngoại cảnh chi phối mà kình chống, phá hủy.
Hỏi 19: Quan niệm về sống Khoẻ của môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo ra sao?
Đáp: Về sống khỏe, môn sinh Vovinam VVĐ quan niệm phải khỏe cẩ tinh thần lẫn thể chất. Muốn thế phải tu tâm rèn thể để trở thành con người đa năng đa hiệu, luôn luôn quan tâm tới hành vi, tư tưởng của mình, tìm hiểu và suy luận về ý nghĩa cuộc sống và cái giá trị đích thực của con người trong cuộc sống.
Hỏi 20: Về thể chất, có mầy nguyên tắc làm gia tăng sức khỏe? Hãy kể ra và giải thích đại cương?
Ðáp: Về thể chất có ba nguyên tắc làm gia tăng sức khỏe:
A/ Ðiều độ: Tức là giữ chừng mực cho việc ăn, ngủ, làm việc và giải trí, để làm thăng bằng và điều hoà mọi hoạt động của các cơ năng trong thân thể. Có Ðiều độ mới bảo vệ và gia tăng được sức khỏe , mới trừ bỏ được những phần xấu trong con người của mình. Chúng ta phải luôn luôn ước thúc, kiềm toả được những ham muốn, ước vọng, luôn luôn hướng về tương lai nghĩ tới sự hưởng thụ lâu dài để Ngăn chặn những thói luông tuồng vô độ.
B/ Chuyên cần luyện tập võ thuật: tuổi trẻ tràn đầy sinh lực, nhiều nhiệt hứng đam mê, nếu không chuyên cần luyện tập thì sẽ sa vào những thói hư tật xấu, ăn chơi sa đọa. Hơn nữa, võ thuật vốn là tinh hoa cao nhất của việc luyện thể; chuyên cần luyện tập võ thuật, chúng ta mới thấy sức khỏe là cần và phải sống điều độ.
C/ Bền bỉ chịu đựng mọi thử thách: Võ thuật càng cao càng cần nhiều cố gắng nhẫn nại, càng chịu đựng nhiều thử thách gian lao, càng phải hành xử kiên trì, nhẫn nhịn, biết tiến thoái mới thắng vượt được mọi thử thách, hiểm nghèo trong cuộc sống.
Hỏi 21: Về tinh thần, có mấy nguyên tắc gia tăng sức khỏe? Hãy kể ra và giải thích đại cương.
Ðáp: Về tinh thần có 3 nguyên tắc gia tăng sức khỏe:
A/ Biết vui với hoàn cảnh: Tức là gặp hoàn cảnh nào chúng ta cũng vui vẻ tiếp nhận. Dầu vậy, không có nghĩa là chúng ta chịu khuất phục hoàn cảnh. Chúng ta chấp nhận với tinh thần chủ động, hiểu biết, tháo vát, để rồi sau đó, sẽ tùy nghi cải thiện, hoàn thiện và thay đổi hoàn cảnh.
B/ Biết tự lượng sức mình: tức không nên quá bao biện, ham muốn nhưng công việc quá sức mình, để Tránh thất bại, chán nản và tránh thất bại, chán nản và tránh phải cầu cạnh, van nài người giúp đở, mở đường cho tinh thần tự hạ, ỷ lại. Sao bằng chúng ta hãy chăm lo trau dồi và phát huy những gì mình sẳn có, làm toàn vẹn những gi mình đã đảm nhận với nhận thức rằng hạnh phúc và giá trị đích thực của con người là thực hiện đến mức hoàn hảo những gì đang nhận lãnh, chớ không ở chổ ôm đồm, bao biện những công việc trọng đại quá với khả năng.
C/ Biết hướng theo lý tưởng: tức biết tạo cho mình một mục đích cao đẹp rồi vững lòng tiến
tới. Biết hướng theo lý tươ/ng là biết hướng cuộc sống vào mục đích cao dẹp để hăng say làm việc và tranh đấu hết lòng, nhưng không lệ thuộc vào sự hơn-thua-thành-bại với tinh thần “thắng không kiêu - bại không nản”.
Hỏi 22: Thế nào là sống Minh Mẩn? có mấy nguyên tắc trau dồi cho một cuộc sống minh mẩn? Hãy kể ra và giải thích đại cương.
Ðáp: Sống minh mẩn là sống sáng suốt trong tư tưởng, tháo vát khi hành động. Có 4 nguyên tắc trau giồi cho một cuộc sống minh mẫn:
A/ Học hỏi: Học ở thầy, ở bạn, ở trường học, ở trường đời. Học ở nhừng người giỏi hơn và cả những người kém nữa. Học liên tục không ngừng trong cuộc sống.
B/ Quan sát: là xem xét có quan sát giỏi chúng ta mới nhận định rõ được tình hình, mới nắm vững được các đầu mối của sự việc, mới tiên liệu chính xác được những gì phải tới, sẽ tới.
C/ Tư tưởng: Là để ý suy nghĩ về một vấn đề nào dó. Con người sở dĩ cao trọng hơn muôn loài là nhờ ở tư tưởng. Và ngay giữa con người với nhau, còn phân biệt được con người văn minh khác với kẻ man rợ, bậc trí thức khác với ngu si cũng do nơi tư tưởng.
D/ Hành động: Là cách đem tư tưởng ra thực nghiệm kiểm soát lại tư tưởng xem có đúng với sự thật không.
Hỏi 23: Muốn tư tưởng cho đúng mức và hợp lý, phải áp dụng mấy nguyên tắc? Hãy kể ra và giải thích đại cương.
Ðáp: Cần áp dụng 4 nguyên tắc:
1/ Phải can đảm tư tưởng theo mình: Suy luận cặn kẻ tìm ra ánh sáng chân lý, dầu trước tư tưởng của các bậc vĩ nhân, giáo điều của những đấng thần thánh.
2/ Phải gạt bỏ thành kiến, tư dục sang một bên: giữ cho lòng thật vô tư, công bằng chính trực.
3/ Phải thận trọng để tránh lầm lẫn, nhưng đừng quá sợ lầm lẫn mà thánh ra rụt rè, không dám quyết đinh một việc gì.
4/ Phải điều hoà tình cảm và lý trí: quá tình cảm sẽ không đủ sáng suốt để suy luận, quá lý trí sẽ không cảm nhận được khúc mắc, éo le, uẩn ảo và tế nhị, để thích ứng được với hoàn cảnh. Hơn nữa, nói đến tư tưởng là nói đến nhân cách con người có tư tưởng tinh tế, thanh cao, phải là người có đưc độ.
Hỏi 24: Phải làm gì để kiểm soát lại tư tưởng xem có đúng mức và hợp lý không?
Ðáp: Phải có ý chí kiên quyết và nghị lực sung mãn để đưa tư tưởng vào hành động.
Hỏi 25: Chỉ tư tưởng mà không hành động, hoặc hành dộng mà không tư tưởng kết quả sẽ ra sao?
Ðáp: Chỉ tư tưởng mà không hành động thì cũng như người có mắt sáng mà không chịu đi. Hành động mà không tư tưởng thì như người đi đêm khôngcó đuốc sáng hướng dẫn, hoặc người mù lẫn đi giữa ban ngày, đều không thể Tới đích mong muốn.
Hỏi 26: Sống đức độ là gì?
Ðáp:
Ðức : đức hạnh (tức đạo đức và hạnh kiểm)
Ðộ: Ðộ lượng, bao dung.
Sống đức độ có nghĩa là: Sống só đạo đức, giữ gìn hạnh kiểm và đối với người có độ lượng, bao dung, nhân nhượng, vị tha, khoan thứ.
Người sống đức độ là người tự kiềm chế mình sống theo đạo hạnh, nhưng không khắt khe, chỉ trích, chê bai người, không tự cho mình là mẩu mực về đạo hạnh để khích bác người, hoặc bắt người khác phải sống rập khuôn như mình.
Hỏi 27: Có mấy nguyên tắc trau giồi cho một cuộc sống đứu độ? Hãy kể ra và giải thích đại cương.
Ðáp: Có 3 nguyên tắc trau giồi cho một cuộc sống đức độ.
1/ Yêu người, nghĩ tới người: Muốn được người yêu và nghĩ tới mình, mình phải yêu người, nghĩ tới người trước. Phải luôn luôn tìm hiểu nguyện vọng của người, cả về vật chất lẫn tinh thần. Tất nhiên, chúng ta không phải là những bậc thánh có phép màu đáp ứng được mọi khát vọng của người, song chúng ta có thể mang đến cho người nguồn an ủi chân thành, sự giúp đở thiết thực. Sự quan tâm, an ủi và giúp đở đó sẽ khích lệ mọi người yêu đời, hăng say làm việc. Nhờ đó, chúng ta cũng được hưởng vui lây.
2/ Nhận biết ưu điểm của người: Ðã là người ai cũng có những ưu điểm và khuyết điểm. Nếu chúng ta chỉ xóc mói đến cái xấu của người thì cái xấu ấy sẽ xâm nhập vào chúng ta. Trái lại, nếu chúng ta nhận biết ưu điểm của người thì ưu điểm ở trong chúng ta nổi bật, và những ưu điểm đó sẽ sữa đổi những khuyết điểm nơi chúng ta.
3/ Hãy đối xử với người như lòng mình mong muốn được đối xử lại như thế: Ðó là một nguyên tắc sống rất công bằng, hợp lý. Phải tâm niệm và áp dụng nguyên tắc này vào trong đời sống, chúng ta sẽ tiếp nhận được niềm thông cảm chân thành và tình yêu thương vô cùng tốt đẹp. Việc đời có đi có lại, gieo nhân nào gặt quả nấy. chúng ta vui vẻ, tận tâm với người thì người sẽ vui vẻ, tận tâm lại với chúng ta. Chính việc làm đó làm cho tâm hồn mình cở mở, sung sướng và có tác dụng cảm hoá được người.
Hỏi 28: Thế nào là sống tế nhị? Tại sao môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo cần phải sống tế nhị?
Ðáp:
Tế: Tinh tế.
Nhị: Ý nhị.
Sống tế nhị là sống khéo léo, lanh lợi, khôn ngoan, uyển chuyển, ứng biến được với hoàn cảnh, dù trong trường hợp éo le khó xử. Người tế nhị là người do nhạy cảm tính và phản ứng mau lẹ mà cảm thấy cái gì nên làm, cái gì không nên làm, cái gì thích hợp cần khai triển, cái gì sai lệch nên gạt bỏ, không bao giờ làm cho người khác phải đỏ mặt vì lời nói hoặc cử chỉ, thái độ của mình. Trong cuộc tranh dua, khi thắng người vì sự sơ ý, bất cẩn của người, người tế nhị phải giả bộ sơ ý bất cẫn để người khác thắng lại. Môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo cần phải sống tế nhị, vì võ học rèn luyện cho chúng ta có phong thái hiên ngang, tính tình cương mãnh, nếu thiếu lối sống tế nhị, chúng ta sẽ trở thành những con người cộc cằn, võ phu, thô bạo. Cần phải lấy tế nhị tiết giảm sự cứng mạnh của võ dõng, chúng ta mới dễ dàng hoà hợp được mọi người, mới được mọi người qúy mến. kính trọng.
Hỏi 29: Muốn sống tế nhị, môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo phải áp dụng những phương châm nào?
Ðáp: Muốn sống tế nhị, môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo phải biết “tùy thời định việc”, vì không thể chỉ áp dụng một phương thức cho nhiều sự việc. Trong những trường hợp và hoàn cảnh khác nhau.
Hỏi 30: Tùy thời và xu thời có cùng một nghĩa không? Hãy giãi thích và dẫn chứng.
Ðáp: Không, tùy thời biểu hiện sự thông minh lanh lợi, đầu óc sáng suốt, quý người, trọng việc, nhận định được những diễn biến của sự việc mà linh dộng thay đổi cho phù hợp với tinh thần vô tư, bất vụ lợi; còn xu thời chỉ là thái độ bợ đỡ xu phụ để cầu lợi. Người xu thời là người thiếu tinh thần, không có chí khí, khôngvạch được hướng đi; do đó họ quay như chong chóng để cầu an, hưởng lợi.
Hỏi 30: Ðức tính phục tùng có phản lại đức tính tự chủ không? Hãy giải thích và dẫn chứng.
Ðáp: Không, đức tính phục tùng không bao giờ phản lại đức tính tự chủ cả. Trái lại, nhờ có đức tính phục tùng mà đức tính tự chủ đã nổi bật. Một người không bao giờ nghe ai là một người mang đầy mặc cảm, muốn che đậy những yếu kém. Một người luôn luôn tôn trọng ý kiến người khác, luôn luôn khép mình vào kỷ luật là người đã làm chủ được những hành vi của họ trong đời sống. Danh ngôn có câu “Kẻ nào muốn cầm đầu mọi người hãy đứng sau mọi người và phụng sự mọi người”.
Hỏi 31: Có mấy trường hợp cần phục tùng trong việc xử thế? Hãy kể ra và giải thích đại cương.
Ðáp: Có 4 trường hợp cần phục tùng trong việc xử thế:
1/ Phục tùng lẽ phải: là điều hiển nhiên phải chấp nhận nếu không muốn là kẻ ngoan cố, ương ngạnh.
2/ Phục tùng đa số: Thông thường những quyết định của đa số đều đúng tới 95%, vì sự góp ý của nhiều khối óc.
3/ Phục tùng thượng cấp: Ðể chứng tỏ sự tôn trọng kỷ luật, tôn trọng trật tự chung của một tập thể mà mình đã tham gia.
4/ Phục tùng để tỏ thiện chí: Ðây là một trường hợp đặc biệt. Trước một người bảo thủ, ngoan cố, hoặc trước một số đông kém hiểu biết, nếu chúng ta cứ khư khư cố chấp, không chịu dẹp tự ái, nhường nhịn thì đổ vỡ sẽ xảy ra, tình hữu nghị sẽ sứt mẻ, công việc sẽ đình chỉ. Trái lại, chúng ta biết phục tùng dể tỏ thiện chí, thì sự việc có nhiều hy vọng thay đổi, cải thiện, vì thái độ của chúng ta có tác dụng rất mạnh để Cảm hoá người, để người tự nhận thấy sự bảo thủ, ngoan cố vô lý của họ.
Hỏi 32: Danh dự là gì? Tự ái là gì? Trọng danh dự và tự ái khác nhau như thế nào?
Ðáp: Danh dự (tiếng tốt) phần giá trị tinh thần do sự ý thức và thực hiện được nghĩa vụ tạo thành.
Tự ái (yêu mình, cho mình là nhất) phần giá trị tinh thần do xúc động tâm lý tạo thành. Nói tới danh dự là nói tới sự bảo vệ thể diện, uy tín đã có. Còn tự ái là phản ứng chống đối khi bị xúc phạm.
Trọng danh dự là trọng thanh danh và trọng những vinh dự bản thân trong cuộc sống, khi hội nhập vào tập thể. Do đó, người trọng danh dự là người chỉ hành động khi nghĩ tới tập thể, bảo vệ và phát huy những giá trị tinh thần cao quý của bản thân trong đời sống tập thể, bằng thái độ khoan hoà, điềm đạm nhưng cương quyết. tự ái là phản ứng chống đối xốc nổi chỉ biết nghĩ tới mình, với niềm xúc khích riêng tư. Người tự ái là người luôn luôn hách khí, tự kiêu dễ nổi giận và cho như vậy là phương cách biểu lộ tài ba và hùng khí để biểu ương cái “TA” trong cuộc sống.
Hỏi 33: Trường hợp phải lựa hoặc coi nhe, danh dự, hoặc phải gạt bỏ tự ái, ta nên chọn đường nào ? Hãy giải thích tại sao?
Ðáp: Nên gạt bỏ tự ái vì tự ái chỉ là những phản ứng do xúc động tâm lý cá nhân. Hơn nữa, trong tập thể có cá nhân, trọng danh dự tập thể là trọng danh dự của chính ta nữa.
Hỏi 34: Lòng tự tin và tự phụ có giống nhau không? Hãy giải thích?
Ðáp: Không, hoàn toàn khác nhau. Lòng tự tin là kết tinh của sự biết do kinh nghiệm thực tiển mà có, trong khi tự phụ chỉ là ý muốn hãnh tiến trong một lúc, không do kinh nghiệm thực tiển đúc kết thành.
Hỏi 35: Người có lòng tự tin tính nết ra sao? Người hay tự phụ tính nết như thế nào?
Ðáp: Người có lòng tự tin luôn luôn có thái độ ung dung, điềm đạm, hoà nhã, vì đã tin vào chân giá trị sẳn có. Ngươi hay tự phụ tính nết kiêu căng, hợm hỉnh, hiếu chiến hiếu thắng, khoe khoang, phách lối.
Hỏi 36: Do đâu một người hay tự cao, tự đại? Người có lòng tự tin có tư cao tự đại không?
Ðáp: Một người hay tự cao, tự đại là do mặc cảm thua sút người về một phương diện nào đó, muốn che lấp đi để khỏi bị người coi thường. Người có lòng tự tin không bao giờ tự cao tự dại vì đã tin vào thực tài, thực đức, thực chí sẳn có của mình.
Hỏi 37: Hãy giải thích điểm dị biệt giữa tham vọng và chí hướng.
Ðáp: Tham vọng là lòng ước ao thỏa mãn ước vọng.
Chí hướng là tiêu hướng của ý chí muốn đạt tới.
Hỏi 38: Môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo có cần tham vọng không? Tại sao?
Ðáp: Môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo có cần tham vọng. Vì có tham vọng chúng ta mới hăng say làm việc, mới cố gắng triển khai cá tính, mới dốc hết tâm tư vào cuộc sống để mong được hưởng thụ và tiến bộ. Tuy nhiên, phải là những tham vọng tốt, hợp lý, ngay thẳng, trong sạch, hướng thượng chớ không phải là những tham vọng xấu, phi lý, quay quắt, ô trọc, đê hạ.
Hỏi 39: Khi nào tham vọng trở nên tốt đẹp cần thiết?
Ðáp: Tham vọng trở nên tốt đẹp cần thiết khi có chí hướng chỉ đạo. Tham vọng ai ai cũng có song nuôi chí hướng phải là những người hiểu biết và giàu nghị lực. Một thí dụ dể hiểu: ước ao biến đổi cục đất thành pho tượng là một tham vọng, song muốn đạt được tham vọng, phải nuôi chí học nghề, đó là chí hướng. Ðiển hình truyện Tây Du với Huyền Trang tượng trưng cho chí hướng. Tôn Ngộ Không: Tham vọng, Trư Bát Giới: dục vọng và Sa tăng: an phận thủ thường.
II . CÁC CÂU HỎI VỀ PHÉP GIAO TẾ NHÂN SỰ
Hỏi 40: Nguyên tắc đầu tiên về phép giao tế nhân sự của môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo là gì? Tại sao chúng ta phải “Nghĩ tới người”?
Ðáp: Nguyên tắc dầu tiên về phép giao tế nhân sự của môn sinh Vovinam Việt Võ Ðạo là “nghĩ tới người”. chúng ta phải nghĩ tới người vì sự thành công và hạnh phúc trong đời sống chúng ta đều do sự giúp đỡ, hỗ trợ và tán thưởng của mọi người chung quanh. Thái độ và cách cư xử tận tình của người đối với ta lại tùy thuộc vào thái độ Và cách cư xử tận tình của ta đối với họ. Do đó. Chúng ta phải nghĩ tới người.
Hỏi 41: Nghĩ tới người có phải là gạt bỏ mình không? Hãy dẫn chứng bằng thí dụ cụ thể?
Ðáp: Không, nghì tới người là một phương thức nghĩ về mình một cách thích cực, khôn ngoan nhất. Có nghĩ tới người, có lo lắng, sốt sắng và chân thành với người, thì người mới nghĩ tới ta, mới lo lắng, sốt sắng và chân thành với ta. Thí dụ: Khi câu cá, muốn được cá chúng ta phải tìm hiểu sở thích của cá (chớ không phải sở thích của mình); mồi đúng sở thích cá sẽ cắn câu, chúng ta được nhiều cá.
Hỏi 42: Nhận biết chân giá trị của người có làm cho người trở nên hợm hĩnh, kênh kiệu với mình không? Hãy giải thích.
Ðáp: Không, nhận biết chân giá trị củ người sẽ làm cho người cảm động mếm phục ta - coi ta là tri kỷ, thích giao du với ta. Trái lại, không nhận biết chân giá trị của người, chúng ta không bao giờ có được cộng tác chân thành, hết lòng hết sức vì ta, nếu chưa muốn nói, sẽ bị người buồn chán mà xa lánh.
Hỏi 43: Khen và Nịnh khác nhau như thế nào?
Ðáp: Khen: Tán thưởng một cách chân thành, bất vụ lợi, để tỏ lòng ngưỡng mộ hoặc khuyến khích, cổ võ người (ca ngợi những gì có thực)
Nịnh: Tán tụng lố lăng, hời hợt, cốt vui lòng người để mưu lợi.
Khen khác Nịnh ở chổ: muốn khen phải là người sành sỏi, có khiếu thẩm mỹ, nhận đúng dược gia; trị của sự việc. còn nịnh thì không căn cứ vào sự lịch thiệp hiểu biết, cứ phát ngôn bừa bải, vô trách nhiệm với thái độ xum xoe, bợ đỡ. Khen có giá trị trường cữu, cao thượng được người xúc động cảm mến; nịnh chỉ là thái độ mua chuộc hèn hạ làm cho người khinh khi, đôi khi còn gây sự bực bội, chán ghét cho người.
Hỏi 44: Dùng lời khen để được người cảm mến có phải là thiếu thành thực không?
Ðáp: Không, khi dùng lời khen ta có mưu cầu lợi lộc gì đâu mà e ngại. Ðó chỉ là ta đã có lòng quý trọng người, đã biểu lộ sự quan tâm và thành thực biết ơn người. Không ai có thể dùng lời khen một người mà mình khinh khi, ghét bỏ. Bởi vậy, khen là biểu hiện của thành tâm thiện ý.
Hỏi 45: Hãy đưa ra vài dẫn chứng làm sáng tỏ nguyên tắc “nhận biết chân giá trị của người”
Ðáp: Nhận biết chân giá trị của người là một nguyên tắc hàng đầu trong việc thu phục nhân tâm và được người trung thành, tận tụy với mình.
Câu chuyện có thực sau đây sẽ làm sáng tỏ nguyên tắc đó. Sáu năm trước thế chiến thứ hai, một sinh viên nổi danh nhất rong ban thể thao một trường đại học tại miền tây Mỹ quốc cưới một nữ điều dưỡng vừa đẹp vừa thạo nghề. Hai người thật xứng đôi và rất yêu nhau. Sau đó, chàng kinh doanh giàu có trở thành một nhân vật có tiếng tâm trong tỉnh. Chàng chiều vợ lắm, không muốn vợ phải mó tay làm một việc gì. Chàng luôn luôn mua tặng vợ những món quà xa xỉ đắt tiền. Nhìn bề ngoài, ai cũng cho cuộc sống của nàng thật là hạnh phúc và tình yêu chồng của nàng sẽ mỗi ngày một nồng nàn, đằm thắm.
Nhưng trong một buổi kia, nàng xin ly dị với chồng và tái giá với một phế binh nghèo khổ. Nàng sống rất hạnh phúc với người chồng sau, sung sướng trong công việc nâng đỡ, săn sóc, an ủi người chồng tật nguyền. Thì ra nàng có thiệ.n chí muốn được giúp đỡ người, có nhu cầu muốm người khác cần đến sự săn sóc, giúp đở của mình, mà người chồng trườc vì không hiểu tâm lý đó và vô tình bắt vợ sống trong nhàn rỗi, vô vị, không giúp ích được gì cho ai. Nếu chàng làm ăn không tấn phát cần phải nhờ vợ tiếp tay, hoặc nếu chàng ốm đau để Vợ có dịp săn sóc, giúp đỡ thì chuyện ly dị đã không xảy ra và cuộc lứa đôi sẽ vô cùng hạnh phúc.
Do đó, chúng ta thấy tâm lý thông thường ai cũng muốn làm đủ mọi cách để người khác nhận biết chân giá trị của mình, ai cũng khát khao được một người nào đó cần tới mình, coi mình là quan trọng.
Hỏi 46: Một người đã ra ơn cho ta và một người đã nhận ơn của ta, ai là người muốn thân cận với ta? Tại sao? Hãy chứng minh bằng một vài thí dụ.
Ðáp: Nói chung, người đã ra ơn cho ta muốn thân cận với ta hơn là người đã nhận ơn của ta, vì theo tâmlý thông thường, ai cũng muốn tỏ ra mình là người tốt, hãnh diện phô trương công việc mình giúp đỡ người, và che dấu những kém cỏi nhờ vả người, nhất là những kẻ mới giàu sổi muốn quyên hết dĩ vãng nghèo khổ bằng cách xa lánh những người đã giúp đỡ họ. Ðây là một thí dụ điển hình:
Một ông già nọ có một cô con gái xinh đẹp được nhiều cậu trai để ý. Trong số đó, có hai cậu có hy vọng chiếm được người đẹp, vì gia thế, học thức và diện mạo đều trội ngang nhau. Chàng trai thứ nhất nhờ may mắn đã hai lần cứu ông ià thoát chết: Một lần cứu khỏi nạn cọp vồ, và một lần cứu thoát chết đuối. Chàng trai thứ hai thấy vậy vô cùng thất vọng, vì dịp may đâu có thể Tái diễn với cậu, tuy nhiên, không tuyệt vọng, cậu nghĩ ra một kế, thay vì tìm cơ hội giúp đỡ ông già, cậu lại tạo cơ hội để Ông già phải hy sinh giúp đỡ cậu, cũng bằng một lần bị cọp vồ và một lần sắp bị chết đuối. Và cậu đã thắng chàng trai thứ nhất, ông già đã gả con gái yêu cho cậu.
Nếu gả con gái cho chàng thứ nhất, thì chỉ là một sự đền ơn đáp nghĩa, với mặc cảm nhờ vả “tự ty”, còn gả cho chàng thứ hai, ông già có cái hãnh diện, không những ban hạnh phúc cho cả cuộc đời của cậu, mà nếu không nhờ ông cứu cậu đã hết sống. Tâm lý con người thông thường đều muốn quên những điều tốt đẹp mà người khác đã làm cho mình, trong khi lại muốn người khác phải luôn nhớ ơn mình.
Hỏi 47: Muốn ước vọng của riêng mình đạt được dễ dàng, chúng ta phải làm thế nào?
Ðáp: Muốn ước vọng của riêng mình đạt được dễ dàng, chúng ta phải làm cho nó trở thành ước vọng chung của mọi người.
Hỏi 48: Thế nào là “Nhận thức được mình”? Người ta có thể hiểu người hoặc làm cho người hiểu mình mà không tự mình hiểu được mình không?
Ðáp: “Nhận thức được mình” là hiểu rõ được ước vọng chân thực, sâu xa trong tâm hồn mình. Ước vọng chân thực của một người đàn bà khi còn là nàng dâu, muốn được mẹ chồng cởi mở, dễ dãi, đối xử Thương yêu như con ruột, nhưng một khi trở thành mẹ chồng lại đi vào nếp sống cố hữu ngàn đời, là nghiêm khắc xét nét nàng dâu từng ly từng tí, bắt khoan bắt nhặt đủ điều, không dành cho nàng dâu một chút tự do nào cả, đều là chưa nhận thức được mình. Khi đã chưa tự mình hiểu mình thì không làm sao có thể hiểu người và làm cho người hiểu mình được.
Hỏi 49: Mình chưa hiểu mình thì có thể hoạch định lấy một phương hướng sống hoà hợp với mọi người được không?
Ðáp: Không, mình chưa hiểu nổi mình thì làm sao có thể tự hoạch định lấy một phương hướng sống hoà hợp với mọi người được. Vì vậy, cần tìm hiểu nguyện vọng, chí hướng chân thực của mình để hoạch định và sử dụng đời mình cho được đúng mức và hợp lý.
Hỏi 50: Thông thường con người có sống với cuộc sống thực của họ không? Hay chỉ là sống cho thói quen,, cho tập tục di truyền, hoặc sống bởi các ảnh hưởng của mọi người xung quanh đã thâm nhập vào họ? Hãy chứng minh bằng một vài thí dụ.
Ðáp: Không, họ không sống với cuộc sống thực của họ đâu. Họ chỉ sống cho thói quen, cho tập tục di truyền, hoặc sống bởi các ảnh hưởng của mọi người xung quanh đã thâm nhập vào họ. Trong trường hợp mẹ chồng nàng dâu là một thí dụ điễn hình. Trường hợp một người chưa có địa vị xã hội chê tác phong quan liêu khệnh khạng, hách dịch của người đương quyền, nhưng khi ở vào địa vị đó lại dập khuân theo mẩu mà họ đã bài bác. Hoặc khi làm thợ thì muốn được chủ tôn trọng, nhưng khi nhảy lên địa vị chủ thì lại bốc lột, khinh khi người làm.
Hỏi 51: Do đâu mà một người mới chỉ nhìn khoé mắt, vẻ mặt và cách phục sức, đi đứng, ta đã có sẳn cảm tình, mến thích và tin tưởng ở họ?
Ðáp: Do cá tính của họ, cá tính của một người được ví như thỏi nam châm thu hút các vật dụng bằng sắt lại gần. Người có cá tính dễ dàng thu phục được cảm tình của mọi người chung quanh.
Hỏi 52: Cá tính là gì? Người có cá tính, thái độ, cử chỉ và hành xử ra sao?
Ðáp: Cá tánh là một tấm gương phản chiếu tâm hồn và tánh tình của một người có ý chí, nghị lực. Người có cá tính không tranh biện, mỉa mai, sàm sỡ, không khoe khoang tự đề cao, luôn luôn ăn vận tề chỉnh, ngay thẳng, tự tín, yêu đời, hăng say hoạt động, gặp ai cũng niềm nở làm quen, hay chú ý tới người khác và tìm dịp giúp đỡ mọi người chung quanh.
Hỏi 53: có mấy điều kiện trui rèn cá tánh? Hãy kể ra và giải thích đại cương.
Ðáp: Có 5 điều kiện trui rèn cá tính.
1/ có mục đích cho đời sống: Nhờ đó đời sống có ý nghĩa và hứng thú làm việc.
2/ Có tư tưởng thanh cao: Nét mặt hồn hậu dễ thương, được cảm tình mến trọng của mọi người.
3/ Có ý chí, nghị lực: thần thái, hiên ngang, đỉnh đạc, tự tín, yêu đời.
4/ Sẳn sàng hoà hợp với mọi người: Sẽ được người tán thưởng, tiếp tay trợ sức và gây được nguồn hứng khởi cho mọi người trong mọi hoạt động.
5/ Luôn tin tưởng ở tương lai: Sẽ vượt được mọi khó khăn, nguy hiểm, kiên trì chiến đấu để Cải hoá nghịch cảnh; không bao giờ thất vọng dầu gặp nhiều thất bại ê chề; hiểu thấu đáo và nắm vững được câu ngạn ngữ “thất bại là mẹ thành công” để đạt được thành công cuối cùng.
Hỏi 54: Thói quen là gì? thói quen đem lại lợi ích hay tai hại cho ta?
Ðáp: Thói quen là việc diễn đi diễn lại nhiều lần.
Thói quen đem lại lợi ích hay tai hại cho ta là do nơi chúng ta có thói quen tốt hay xấu. Có thói quen tốt, chúng ta sẽ đỡ tốn sức mà gặt hái dược nhiều thành quả, sáng tạo được nhiều và có nhiều thời giơ rãnh rỗi, tiêu khiển. Trái lại, có thói quen xấu thì chúng ta sẽ luôn luôn hối hả, vất vả mà chẳng được việc gì ra hồn cả.
Hỏi 55: Tại sao chúng ta cần làm chủ được thói quen?
Ðáp: Vì có thói quen tốt, có thói quen xấu. Nếu chúng ta làm chủ được thói quen thì có thể biến xấu thành tốt, và nó sẽ tự động giúp ích chúng ta. Trái lại, nếu “nô lệ” thói quen thì sẽ trở thành xấu gây tai hại, phiền lụy cho chúng ta. Chúng ta sẽ bị mọi người coi thường, công việc dễ đổ vỡ, thất bại.
Hỏi 56: Phải làm thế nào rèn luyện được thói quen tốt?
Ðáp:Phải có mục đích rõ ràng và có ý muốn mạnh mẽ dạt được mục đích đó.
Giao thiệp với những người có thể gây ảnh hưởng tốt cho chúng ta về thói quen đó.
Gần những người lạc quan, có ý chí tiến thủ, xa những kẻ hay phàn nàn, chỉ trích, thất vọng.
Lựa sách bổ ích mà đọc.
Nghiền ngẩm về những đức tính tốt của các danh nhân mà gây ảnh hưởng cho tâm hồn.
Hỏi 57: Thói quen hay che đậy những sơ thất vì sợ người cười chê, có phải là thói quen tốt, chứng tỏ người có nghị lực không?
Ðáp: Thói quen hay che đậy những sơ thất vì sợ người cười chê, là thói quen xấu chứng tỏ con người tầm thường, thiếu nghị lực, không có hùng tâm, dũng khí đổi thay nếp sống để được mọi người mến trọng.
Hỏi 58: Khi nào chúng ta dám thẳng thắng nhìn nhận những lỗi lầm mà không sợ uy tín bị giảm?
Ðáp: Khi đã tin ở thực tài, thực chí, thực đức của mình, tin ở nhừng công việc đúng đắn mà chúng ta đang thực hiện, tức đã tin chân giá trị con người của mình.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét